Iedereen kan voetschimmel krijgen – maar hoe kom je er weer vanaf?

Wat is voetschimmel – en wie krijgt het?

Voetschimmel is een veel voorkomende schimmelinfectie – in feite de meest voorkomende van allemaal. Schimmel tussen de tenen komt voornamelijk voor bij volwassenen en jongeren, maar zelden bij kinderen. Sporters en anderen, die vaak hun voeten in krappe, niet-ademende schoenen hebben, zijn bijzonder vatbaar voor voetschimmel. De Engelse term voor voetschimmel is in feite Athlete‘s Foot, hoewel het dus niet alleen sporters zijn, die voetschimmel oplopen.

Voetschimmel wordt ook wel tinea pedis genoemd en tast doorgaans de huid tussen de buitenste tenen (de kleine teen en de teen ernaast) aan. Van daaruit kan het zich vervolgens naar de huid tussen de andere tenen verspreiden, naar de teennagels en misschien verder op de voet.

LEES OOK: Voetschimmel behandelen

Jeuk en huiduitslag

Je zult meestal ontdekken dat je voetschimmel hebt, vanwege de aanhoudende jeuk, die maar niet weggaat. Tussen de tenen zie je ook een roodachtige, licht schilferende huiduitslag. En misschien ontdek je ook kleine, met vocht gevulde blaasjes.

Voetschimmel is zeer besmettelijk en daarom is het belangrijk om meteen met een behandeling te beginnen, zodra je het ontdekt. Op die manier kun je de besmetting beperken – zowel naar andere lichaamsdelen als andere mensen.

Hoe ziet voetschimmel eruit en hoe voelt het aan?

Voetschimmel zit normaal verscholen tussen de tenen. Meestal begint het in de huid tussen de twee buitenste tenen, en van daaruit verspreidt het zich naar de andere tenen, de nagels en de rest van de voet.

Je zult meestal ontdekken, dat je het hebt als je plotseling last krijgt van jeuk en een stekend en branderig gevoel tussen je tenen. Het is een hardnekkige jeuk en een branderig gevoel, dat je niet kunt negeren. En de jeuk wordt alleen maar erger, als je er niets aan doet.

Wanneer je goed kijkt, zul je meestal zien dat de huid tussen de tenen enigszins rood en schilferig is. In een later stadium kunnen er ook kleine, met vocht gevulde blaasjes ontstaan, die steken en jeuken. Voetschimmel kan ook leiden tot stinkende voeten.

Voetschimmel van het mocassintype

Als je ervaart dat je voetzolen steken, jeuken en branden en je een zeer droge huid krijgt onder je voetzolen en aan de zijkant van je voeten, kan er sprake zijn van een ander soort voetschimmel. Het is de zeldzame voetschimmel, die het mocassintype wordt genoemd.

Bij voetschimmel van het mocassintype, wordt de hele voet aangetast. Het lijkt erop alsof je gymschoenen of mocassins aanhebt en de groeven in de huid zijn duidelijk te zien. Als je voetschimmel van het mocassintype niet behandelt, zal het ernstig gaan schilferen en op eczeem gaan lijken. Je kunt ook uitslag op je handpalmen krijgen.

Ga naar de huisarts als je voetschimmel hebt

Het beste wat je kunt doen als je symptomen van voetschimmel hebt (ongeacht het soort schimmel) is naar de huisarts gaan. Hij of zij kan snel een diagnose vaststellen, want voetschimmel is een veel voorkomende aandoening, die huisartsen vaak tegenkomen. Het is belangrijk om het snel te behandelen, zodat je geen andere mensen of andere lichaamsdelen besmet.

Twijfelt de arts, dan kan het nodig zijn om een kleine huidproef te nemen, die vervolgens op kweek wordt gezet en wordt onderzocht. Het is pijnloos om een huidproef te nemen, en het duurt slechts een paar seconden. Het kan een paar weken duren, voordat je het testresultaat ontvangt, want de schimmel moet eerst op kweek worden gezet en dat kost tijd.

Waarom krijg je voetschimmel?

Voetschimmel wordt veroorzaakt door een infectie met huidschimmels, die ook dermatofyten worden genoemd. Het is een schimmelsoort, die we allemaal in ons lichaam hebben, net zoals zoveel andere schimmels en bacteriën in ons lichaam en op onze huid. Normaal gesproken is deze schimmel volledig onschadelijk. Hij voedt zich met dode huidcellen en kan geen kwaad. Het is pas wanneer de schimmels opeens zeer gunstige groeiomstandigheden hebben en zich meer dan gewoonlijk beginnen te vermenigvuldigen, dat ze de huid of nagels aantasten.

De schimmels dringen binnen in de bovenste laag van de huid. Ze zorgen ervoor, dat de huid meer cellen dan normaal produceert. Wanneer deze cellen tegen het huidoppervlak worden gedrukt, wordt de huid dik en schilferig. Vaak zie je een rode rand op de overgang tussen de normale en zieke huid. De duidelijke afbakening tussen de aangetaste en de normale huid is vaak te zien bij schimmelinfecties van de huid in het algemeen, ook elders dan op de voeten.

Vocht en warmte

Schimmels gedijen in een vochtige, warme omgeving, dus als je voeten te warm en vochtig zijn, hebben schimmels gunstige groei- en leefomstandigheden.

Voetschimmel is behoorlijk besmettelijk, dus je kunt het van anderen hebben gekregen. Maar je kunt ook voetschimmel hebben gekregen zonder door anderen te zijn besmet. Als je voeten het merendeel van de tijd weggestopt zitten in een warme, vochtige omgeving, geef je de schimmels optimale omstandigheden, om te gedijen en zich te vermenigvuldigen.

Hoe kun je voetschimmel behandelen?

Voetschimmel is gelukkig een ongevaarlijke aandoening, die goed te behandelen valt. Zowel de mogelijkheden voor behandeling, als het effect van behandeling zijn goed. Het is het belangrijkste, dat je de voetschimmel niet negeert – wat ook moeilijk kan zijn, vanwege de zeer storende jeuk.

Je kunt geluk hebben, dat de voetschimmel verdwijnt als je voeten voldoende frisse lucht krijgen – en je niet zoveel last van de schimmel hebt. Maar als je voetschimmel niet behandelt, loop je de kans dat het erger wordt. Dus de vraag is of je het erop durft te wagen, dat het zonder behandeling vanzelf weer weggaat?

Behandeling is belangrijk

Zonder behandeling loop je de kans, dat je anderen met voetschimmel besmet. Maar ook dat de voetschimmel zich verspreidt naar andere lichaamsdelen. Het kan zich bijvoorbeeld verspreiden naar je nagels, zodat je ook kalknagel ontwikkelt. En kalknagell is veel moeilijker te genezen dan voetschimmel. Dus ga onmiddellijk naar je huisarts, als je vermoedt dat je schimmel tussen je tenen of op je voeten hebt.

LEES MEER: Zo kom je van kalknagel af

Als je niets aan voetschimmel doet, loop je niet alleen de kans dat het zich verspreidt en meer besmettingen oplevert. Je loopt ook de kans, dat de kloofjes en wondjes, die als gevolg van voetschimmel op de huid ontstaan, bacteriën toelaten. Als er bacteriën de huid binnendringen, loop je de kans dat er een infectie, zoals bijvoorbeeld wondroos ontstaat. En dan is een schimmeldodende behandeling niet afdoende, dan kan het ook nodig zijn om met antibiotica te behandelen.

Over het algemeen zijn er verschillende opties voor de behandeling van voetschimmel. De huisarts zal meestal voorstellen, om een crème/zalf of pillen te gebruiken. Maar er zijn ook alternatieve behandelingen mogelijk, onder andere met natuurgeneesmiddelen, middelen met natriumbenzoaat en diverse huismiddeltjes.

Crème of zalf tegen voetschimmel

In de meeste gevallen zal je huisarts je een recept voor een crème tegen schimmel of zalf met een schimmelwerend effect voorschrijven. Die moet je één of twee keer per dag gedurende een paar weken op het aangetaste stuk smeren. Voor het merendeel van de mensen is dit een effectieve remedie tegen voetschimmel, en er zullen alleen in zeldzame gevallen bijwerkingen optreden. Hoewel de symptomen verdwenen zijn, is het belangrijk om door te gaan met de behandeling, anders loop je de kans dat de voetschimmel niet helemaal verdwenen is en binnen korte tijd weer oplaait.

Behandeling met pillen

Heb je veel last van voetschimmel, of werkt de crème/zalf gewoon niet bij jou, vraag dan je huisarts om een pillenkuur. Heb je een infectie in je wondjes of kloofjes gekregen, dan kan het ook nodig zijn, om die infectie met een antibioticakuur te bestrijden.

Natuurlijke behandeling

Er zijn verschillende natuurproducten, die bacteriën afremmen en die tegelijkertijd huidvriendelijk zijn. Onder meer natuurproducten die tea tree olie (theeboomolie), kamille-olie, aloë vera of lavendel bevatten. In sommige landen is Tea Tree Olie goedgekeurd als natuurgeneesmiddel, om voetschimmel te behandelen.

Natuurgeneesmiddelen kunnen op de huid worden gedept en bestrijden bacteriën, terwijl ze tegelijkertijd jeuk en steken tegengaan. Je kunt verschillende natuurgeneesmiddelen bij de apotheek en in de reformwinkel kopen.

Vrij verkrijgbare medicijnen

Er zijn verschillende middelen tegen voetschimmel verkrijgbaar. In de meeste gevallen zullen ze in staat zijn, om je voetschimmel te genezen. Het is belangrijk, dat je doorgaat met de behandeling, ook als de symptomen bijna zijn verdwenen. Anders loop je het risico, dat de voetschimmel opnieuw oplaait.

Heb je niet eerder voetschimmel gehad, dan is het misschien een goed idee dat je je huisarts ernaar laat kijken, zodat je zeker weet dat het echt om voetschimmel gaat. Als je het daarna nogmaals krijgt, kun je de volgende keer misschien gewoon naar de apotheek gaan en vrij verkrijgbare medicijnen kopen.

Hoe krijg je voetschimmel?

Voetschimmel wordt overgedragen via huidschilfers. Daarom is de kans op besmetting het grootst als je op blote voeten rondloopt op plekken waar veel andere mensen ook op blote voeten rondlopen. Dat gebeurt typisch in openbare doucheruimtes in het zwembad, de sportschool of sporthal. Maar het kan natuurlijk ook gebeuren in een buitenbad of hotelkamer.

We verliezen allemaal huidschilfers, die je niet met het blote oog kunt zien. Maar deze schilfers liggen op de vloer, zetten zich vast in vloerkleden, beddengoed, kousen en schoenen. Loop je rond op blote voeten op een plek waar iemand anders met voetschimmel op blote voeten heeft gelopen, dan loop je de kans dat je ook wordt besmet.

Het beste wat je kunt doen is badslippers dragen, wanneer je je in een openbare doucheruimte bevindt of wanneer je op blote voeten loopt op plekken, waar veel andere mensen ook op blote voeten rondlopen.

Omdat voetschimmel zeer besmettelijk is, kun je dus eenvoudig door anderen worden besmet. En heb je zelf voetschimmel, dan kun je gemakkelijk de infectie doorgeven aan anderen.

Zelfs als je ergens bent waar voetschimmel is, is het niet zeker dat je wordt besmet – al worden anderen wel besmet. Want wij zijn niet allemaal even gevoelig voor schimmelsporen, en reageren niet op dezelfde manier, ook al worden we blootgesteld aan dezelfde infectie.

Voetschimmel en kalknagel

Voetschimmel tussen de tenen en op de voeten kan zich eenvoudig verspreiden naar de teennagels. Een onbehandelde voetschimmel kan zich razendsnel verspreiden naar je nagels en daar kalknagel veroorzaken. De besmetting gebeurt niet omgekeerd, omdat kalknagel niet zo besmettelijk is als voetschimmel. Kalknagel is daarentegen moeilijker te genezen dan voetschimmel, dus zorg ervoor dat je van je voetschimmel afkomt, voordat het zich verspreidt en iets ergers veroorzaakt.

kalknagel stamt vaak van voetschimmel, die ofwel niet is ontdekt of te lang is genegeerd.

LEES OOK: Hoe kun je kalknagel behandelen?

Wat kun je zelf doen om voetschimmel te voorkomen?

Het is belangrijk om voetschimmel te behandelen als je het eenmaal hebt opgelopen. Maar even belangrijk is om voetschimmel te voorkomen.

Een goede hygiëne en netheid zijn belangrijk om voetschimmel te voorkomen, maar zelfs als je je daaraan houdt, kun je toch nog voetschimmel krijgen, want het is superbesmettelijk. Je kunt het risico reduceren door je te houden aan een aantal eenvoudige tips en voorzorgsmaatregelen.

Tips om voetschimmel te voorkomen:

• Zorg ervoor dat je je voeten goed afdroogt als je onder de douche bent geweest, ook tussen je tenen.
• Wissel geregeld van schoenen.
• Vervang schoenen van kunststof door schoeisel van leer, waarin je huid beter kan ademen.
• Laat je voeten zo vaak mogelijk ademen – draag sandalen, als dat mogelijk is.
• Doe elke dag schone sokken aan – en vervang synthetische sokken met katoenen of wollen sokken.
• Zorg ervoor dat je voeten droog en schoon zijn.
• Was sokken, beddengoed, handdoeken en andere dingen minimaal op 60 graden C, anders worden de schimmelsporen niet gedood.
• Heb je voetschimmel, droog dan je voeten als laatste af – en gooi vervolgens de handdoek in de was.

Voor verdere vragen over dit onderwerp, raden wij je aan om contact met je huisarts op te nemen.

Vind meer informatie:

- apotheek.nl - Voetschimmel