Bekkenontsteking (PID) – de moeite waard om de symptomen, oorzaken en behandeling te kennen
Vermoedt je een ontsteking aan je kleine bekken te hebben, dan moet je als vrouw hier altijd op reageren. Hier lees je meer over de behandeling van zulke ontstekingen, waarom je het krijgt en hoe de symptomen eruit zien.
Inhoudsopgave
Wat is een ontsteking aan het kleine bekken (PID)?
Pelvic inflammatory disease of PID is een overkoepelende term, die een verscheidenheid aan ontstekingen in het voortplantingssysteem van de vrouw dekt. Het is dus een infectie van de interne buikorganen en PID kan daarom zowel een infectie in de baarmoeder, de eileiders en/of eierstokken zijn. PID is de afkorting van Pelvic Inflammatory Disease.
De ontsteking bevindt zich in de slijmvliezen van de baarmoeder en eileiders. De slijmvliezen van de eileiders en baarmoeder hangen samen en daarom ontstaat een PID zowel in de baarmoederholte, als in de eileiders. PID kan invloed hebben op de reproductieve organen en de weefsels hierrond. Het is een veelvoorkomende aandoening die behandeling verreist.
Daarom krijg je PID
Als je een ontsteking in het kleine bekken krijgt, is dit altijd omdat er bacteriën in de baarmoeder zijn gekomen via de vagina – en het zijn die bacteriën, die een infectie in de baarmoeder veroorzaken. Er zijn verschillende soorten bacteriën die PID kunnen veroorzaken.
De meestvoorkomende van deze bacteriën is chlamydia. Dat is een van de veelvoorkomende soa’s, die zowel mannen als vrouwen kan treffen. Men schat dat er elk jaar meer dan 10.000 vrouwen besmet raken met chlamydia. De meerderheid van die vrouwen is tussen de 15 en 25 jaar oud.
Gezien de bacteriën die PID veroorzaken naar de baarmoeder overgebracht worden via de vagina, is seks is de meest voorkomende oorzaak hiervan. Zo‘n ontsteking komt dan ook het vaakst voor bij vrouwen die seksueel actief zijn.
Het risico hierop wordt verhoogd na een abortus, na een operatie in de baarmoeder en door het gebruik van het spiraaltje. Dit komt omdat wanneer er objecten in de vagina ingebracht worden, er een grotere kans bestaat dat tegelijkertijd bacteriën worden overgedragen van de vagina naar de baarmoeder.
Wanneer niet-seksueel actieve vrouwen PID krijgen, is dit meestal het gevolg van darmbacteriën, die uit het rectum overgedragen werden naar de vagina. Dit kan gebeuren als je je bij het toiletbezoek voorwaarts afveegt.
Toxischeshocksyndroom (TSS)
Tenslotte kan het gebruik van tampons over een langere periode (meer dan acht uur) toxischeshocksyndroom veroorzaken. Dit is een infectie met streptokokken of stafylokokken. Dit type van PID is zeer zeldzaam, maar ook zeer gevaarlijk en het kan zelfs levensbedreigend zijn.
Het is daarom belangrijk dat je nooit dezelfde tampon te lang gebruikt en dat je snel reageert wanneer je een vermoeden van TSS heeft.
PID behandelen – Zo behandel je een bekkenontsteking
PID is zelden iets dat vanzelf over gaat als je maar lang genoeg wacht. Integendeel, je loopt het risico dat je toestand nog erger wordt, als je het niet behandelt.
Vermoedt je dat je PID hebt, is het belangrijk dat je je arts raadpleegt en dat je onderzocht wordt.
PID moet altijd worden behandeld
Indien je geen behandeling krijgt, kan PID in sommige gevallen vanzelf over gaan, maar je loopt het risico dat de ‘kostprijs’ voor een onbehandeld geval van PID erg hoog oploopt: chronische pijn, terugkerende PID, moeilijkheden om zwanger te worden of helemaal onvruchtbaar worden.
Meestal bevindt de ontsteking zich in eerste instantie in de baarmoeder en eventueel de eileiders. Wanneer de infectie zich tot aan de eierstokken kan verspreiden, is het ernstiger.
De behandeling hangt er altijd van af, wat de oorzaak van de ontsteking is. Werd het veroorzaakt door chlamydia, dan zul je worden behandeld voor chlamydia. Is de infectie te wijten aan andere bacteriën, krijg je een andere behandeling.
In alle gevallen zal de behandeling waarschijnlijk een tabletkuur met antibiotica zijn. De behandeling duurt meestal één tot twee weken.
Tijdens een behandeling zal je worden aanbevolen om te rusten en te voorkomen dat je aan sport en lichamelijke activiteit doet, zodat je niet snel het risico loopt dat de infectie zich verder verspreidt.
In ernstigere gevallen van PID kan een operatie nodig zijn. Dit gebeurt gewoonlijk als er een abces ontstaat tussen de eileiders en eierstokken. In zeldzame en uiterst ernstige gevallen, kan het nodig zijn de eileiders en eierstokken te verwijderen.
Welke schade kan onbehandelde PID veroorzaken?
Als je relatief snel wordt behandeld voor PID, zul je geen complicaties of andere schade aan je organen in het bekken ondervinden. Als je echter lange tijd rondloopt met onbehandelde PID, kan dit bijkomende schade veroorzaken. De ontsteking kan zich verspreiden en abcessen in de onderbuik vormen, die chronische bekkenpijn veroorzaken.
Onbehandelde PID kan het uiteindelijk ook moeilijk of onmogelijk maken om zwanger te worden. Dit geldt vooral voor gevallen waarin de infectie veroorzaakt werd door chlamydia. Dit type bacterie kan grote schade berokkenen aan de slijmvliezen van de eileiders, waardoor het moeilijk wordt om de eicel naar de baarmoeder te transporteren.
Hoe kom je erachter of je PID hebt?
Zoals eerder vermeld is het belangrijk dat je een arts raadpleegt, als je ook maar het geringste vermoeden van een ontsteking in je onderbuik hebt. Dus, als je één of meer van de bovenstaande symptomen hebt, is het noodzakelijk dat je naar de dokter gaat, in plaats van te wachten tot het vanzelf verdwijnt. Want dat gebeurt erg zelden. PID vereist behandeling – in bijna alle gevallen.
De juiste behandeling moet namelijk zo spoedig mogelijk worden gestart. En de enige manier waarop je kunt nagaan of je een infectie in de baarmoeder en dus PID heeft, is dat een arts die diagnose stelt.
De arts zal je eerst vragen stellen over je symptomen en op basis daarvan bepalen of je nader onderzoek vereist is. Als dat zo is, zal de arts meestal een gynaecologisch onderzoek uitvoeren en een vaginale echografie nemen. Terwijl de dokter jouw onderbuik onderzoekt, zal hij of zij ook een uitstrijkje nemen van de baarmoedermond met een wattenstaafje.
Dit uitstrijkje moet laten zien of er sprake is van een bacterie, zodat de diagnose met zekerheid kan worden gesteld, en dan krijg je de juiste behandeling. Vaak zet de arts hier al een behandeling in met een breed-spectrum antibiotica, nog voordat de resultaten van de test terugkomen van het lab. Is het resultaat anders dan verwacht, kan het nodig zijn om de behandeling te veranderen, waardoor je antibiotica krijgt, die gericht is op net die bacteriën die de infectie veroorzaken.
Tenslotte neemt de dokter vrijwel zeker ook een bloedmonster als deel van het onderzoek naar de oorzaak. Met een monster van jouw bloed kan een laboratorium je bezinkingssnelheid en hoeveelheid witte bloedcellen zien. Als je PID hebt, zullen de cijfers vaak hoger dan normaal liggen.
Vermijd intieme jeuk, een brandend gevoel en irritatie
Indien je lange tijd seksueel actief bent met dezelfde partner, ontwikkel je een weerstand tegen elkaars bacteriële flora.
Heb je daarentegen wisselende partners, en gebruik je geen condoom, stel je jezelf bloot aan een verscheidenheid aan nieuwe bacteriën en zo loop je een hoger risico op het krijgen van een soa. Daarom is het condoom de beste bescherming tegen zowel soa‘s als PID.
Bij seks kun je gebruik maken van een product dat de bacteriën, die ongemakken zoals jeuk, irritatie, droogheid en ongewenste geuren kunnen veroorzaken, bestrijdt.
Intim Glide van Australian Bodycare is een gel met de natuurlijke antibacteriële tea tree olie, die erom bekend staat bacteriën effectief te bestrijden.
Je kunt ook actief helpen in de strijd tegen bacteriën, zodat ze geen jeuk, branderigheid en irritatie veroorzaken. Met Femigel en Femi Daily heb je twee gels, die efficiënt bacteriën bestrijden. Femi Daily kan dagelijks worden gebruikt als preventie tegen ongewenste bacteriën. En beide gels zijn hormoonvrij en pH-gereguleerd, zodat ze je helpen om de natuurlijke bacteriële flora te herstellen.
Hoe voelt PID aan?
PID is een ongemakkelijke aandoening, en ben je erdoor getroffen, zul je zelden twijfelen of er iets mis is.
In mildere gevallen kan het echter moeilijk zijn te beoordelen of de symptomen zoals pijn en veranderde vaginale afscheiding veroorzaakt worden door gebruikelijke menstruatiepijn of iets ernstigers, zoals PID.
Krijg je koorts terwijl je ook de andere symptomen hebt, dan is er vaak sprake van een ernstigere aandoening, dan normale pijn tijdens de menstruatie. Bij twijfel moet je altijd je huisarts raadplegen, zodat je onderzocht kunt worden. PID kan beter nooit onbehandeld blijven.
Bij sommige vrouwen zijn de symptomen van PID vrij mild (vooral in het begin), en daarom is het misschien moeilijk in te zien dat er iets mis is. Maar heb je een vermoeden dat er iets niet is zoals het zou moeten zijn, moet je altijd reageren.
De typische symptomen van toxischeshocksyndroom zijn een plotse en snelle stijging van het lichaamstemperatuur tot 39-40 graden, verminderd bewustzijn, verzwakte algehele toestand en, eventueel huiduitslag. Gelukkig is dit een zeldzame aandoening, maar het is wel levensgevaarlijk, en als je dit vermoedt, is het belangrijk om zeer snel te handelen en meteen te beginnen met de behandeling.
Wat zijn de symptomen van bekkenontsteking (PID)?
PID is geen grapje. Ten eerste is erg onaangenaam en ten tweede kan onbehandelde PID aanzienlijke gevolgen hebben, zoals chronische bekkenpijn, terugkerende PID, vorming van littekenweefsel op de eierstokken en eileiders, de kans op buitenbaarmoederlijke zwangerschap en/of moeilijkheden om te worden of zelfs onvruchtbaarheid.
Het is altijd de moeite waard om de typische symptomen van PID te kennen, zodat je weet, wanneer je aan de alarmbel moet trekken.
De symptomen van PID
PID heeft enkele typische symptomen waar je op kunt letten, zodat je een infectie in de baarmoeder kunt ontdekken, voordat deze schade berokkent. PID gaat vaak gepaard met misselijkheid en koorts, maar je kan ook een bekkeninfectie zonder koorts hebben. Daarom kan het moeilijk zijn om uit te zoeken, maar het is een goed idee om een arts te raadplegen als je de volgende symptomen ervaart:
- Pijn onderaan in de buik.
- Andere vaginale afscheiding, die in een grotere hoeveelheid komt en anders ruikt en er anders uitziet dan gewoonlijk. Meestal is het bruin of geel-groen, dikker en stinkt het.
- Koorts en zich algemeen niet lekker voelen, eventueel in combinatie met koude rillingen, misselijkheid en braken.
- Kleine bloedingen tussen menstruaties of na geslachtsgemeenschap.
- Zwaardere of pijnlijkere menstruatie dan normaal.
- Pijn of een brandend gevoel bij het plassen.
Verwar PID niet met bacteriële vaginose
Hoewel een ontsteking aan de baarmoederhals en bekkenontstekingen in het algemeen infecties en dus ontstekingen zijn, mogen ze niet worden verward met bacteriële vaginose. Bacteriële vaginose verschuilt vaginale ontstekingen en treedt op wanneer de vaginale omgeving verandert. Het milieu van de vagina is van nature zuur op de zure-baseschaal, wat ertoe leidt dat de vagina en slijmvliezen gezond zijn en de juiste bacteriële flora hebben.
Hoewel de zuurtegraad gedurende de menstruele cyclus afwisselt, is er pas sprake van bacteriële vaginose wanneer de verandering zo groot is, dat de verschillende bacteriën zich vermenigvuldigen en een onbalans vormen.
Zo‘n vaginale ontsteking kan een aantal van dezelfde symptomen hebben als PID. Zij omvatten onder andere:
- Verhoogde en veranderde afscheiding, die zowel een kleur als geur heeft. Vaak heeft deze een schuimende, dikkere structuur, die een scherpe geur heeft.
- Het gevoel van ‘naalden te plassen’, een branderig gevoel te krijgen wanneer je naar het toilet gaat.
- Een dof of zwaar gevoel onderaan in de buik.
Bacteriële vaginose is niet gevaarlijk, maar het is niettemin een ongemakkelijke en pijnlijke aandoening. En omdat bacteriële vaginose veel overeenkomende symptomen heeft met PID, is het nog steeds een goed idee naar de dokter te gaan en te laten onderzoeken wat de veranderingen in de vagina veroorzaakt.
Net als bij veel andere aandoeningen, kunnen de symptomen van verschillende toestanden dezelfde zijn. Dit geldt ook voor PID. Bijvoorbeeld kunnen blindedarmontsteking, urinewegontsteking, buitenbaarmoederlijke zwangerschap en gebarsten cysten op de eierstokken ook een aantal van dezelfde symptomen hebben, waardoor ze vaak verward worden met PID.
PID na de geboorte
Tijdens een geboorte is het makkelijker voor bacteriën om binnen te dringen in de baarmoeder. De weeën kunnen er ook toe leiden dat bacteriën in het weefsel rondom de baarmoeder kunnen worden geperst. Mochten er bacteriën in de baarmoeder komen, zul je hier niet ziek door worden. Maar in sommige gevallen kan dit leiden tot PID.
Geboorte via een keizersnede draagt een verhoogd risico op PID met zich mee. Hier wordt de baarmoederholte via de huid geopend, en dit maakt het makkelijker voor bacteriën om binnen te dringen.
Een geboorte is in het algemeen een erg zware belasting van het lichaam en in de postpartum-periode gebeuren er ook grote veranderingen in het lichaam.
De zes weken na de geboorte worden de kraamtijd genoemd. Juist in deze periode is het risico op bekkenontsteking groter dan anders.
PID is een van de belangrijkste redenen dat vrouwen kraamvrouwenkoorts krijgen. Hier zijn de symptomen hoofdzakelijk koorts, en daarnaast komen onder andere pijn in de onderbuik, algemeen ongemak en stinkende afscheiding voor.
Indien je deze klachten hebt, moet je een arts raadplegen en onderzocht worden.
PID na abortus
Bij een abortus worden er medische instrument in de vagina en baarmoeder ingebracht. Hoewel deze instrumenten vanzelfsprekend steriel zijn, en hoewel alles plaats vindt onder goede hygiënische omstandigheden, bestaat er altijd een zeker risico dat bacteriën uit de vagina in de baarmoeder worden gebracht.
Er zijn zoveel verschillende micro-organismen in de vagina, dat het risico altijd aanwezig is.
Als je na een abortus symptomen ervaart zoals pijn in de vagina en maag, malaise, koorts, misselijkheid, dikke en stinkende vaginale afscheiding, pijn bij het plassen of ander ongemak, kunnen dit tekenen van PID zijn.
Vermoedt je dat je PID hebt, is het belangrijk dat je contact opnemen met je huisarts, zodat je onderzocht en eventueel behandeld kunt worden.
Abortus draagt een verhoogd risico op PID met zich mee. Hetzelfde gebeurt bij het aanbrengen van een koperspiraaltje.
Het risico is het grootst tijdens de eerste drie maanden. Heb je een spiraaltje laten aanbrengen en merk je symptomen van PID, moet je altijd naar je huisarts gaan en onderzocht worden.
PID zonder koorts
Hoewel PID vaak leidt tot koorts en ernstige buikpijn die uitstrekt tot aan de heup, hoeft dat niet het geval te zijn. PID hoeft namelijk niet per se hand in hand gaan met koorts, en in de meeste gevallen komen er eerst andere symptomen, voordat een eventuele koorts optreedt. Daarom is het altijd belangrijk om te reageren op veranderingen in de onderbuik, omdat je anders het risico loopt op ernstige gevolgen, zoals steriliteit.
Symptomen van PID omvatten mogelijks pijn, veranderde vaginale afscheiding en sporadische, kleine bloedingen. In sommige gevallen zul je ook koorts ervaren, maar je kunt ook PID hebben zonder koorts. Daarom is het belangrijk om te onthouden dat je niet alle symptomen op hetzelfde moment hoeft te hebben, om getroffen te zijn door een infectie in de onderbuik.
Als vuistregel moeten twee van de drie symptomen aanwezig zijn, voordat de diagnose gesteld kan worden: koorts (lichaamstemperatuur boven 38,5 graden), verhoogde infectiecijfers (door bloedonderzoek) en gevoeligheid van de baarmoeder (door gynaecologisch onderzoek). Of je al dan niet koorts hebt bepaalt dus niet of je gediagnosticeerd kunt worden met PID. PID kan zich ook voordoen als een ziekte waarbij je alleen maar milde pijn hebt zonder je erg ziek te voelen.
FAQ over bekkenontsteking (PID)
Hoe voelt PID aan?
De symptomen van PID kunnen variëren van mild tot erg onaangenaam. Hoe dan ook is het belangrijk dat je altijd wordt behandeld indien je PID hebt.
Het is daarom een goed idee om de typische symptomen te kennen: Pijn in de onderbuik, bruine of geel-groene afscheiding, dikke en stinkende afscheiding, koorts en malaise, bloedingen tussen menstruaties of na seks, zwaarder of pijnlijkere menstruatie en/of pijn en een branderig gevoel bij het plassen.
Wat is PID?
PID is een ontsteking van de baarmoeder, eileiders en/of eierstokken. De ontsteking bevindt zich in de slijmvliezen en is altijd het gevolg van bacteriën die in de baarmoeder zijn gekomen via de vagina.
Waarom krijg je PID?
PID wordt veroorzaakt door bacteriën, die uit de vagina in de baarmoeder terechtkomen. De meestvoorkomende bacterie in dit geval is chlamydia. PID komt het vaakst voor bij seksueel actieve vrouwen. Daarnaast bestaat er een verhoogd risico op PID bij abortus of een operatie in de onderbuik en bij vrouwen die een koperspiraal hebben laten inbrengen.
Is PID gevaarlijk?
Een gebruikelijke acute bekkenontsteking die snel behandeld wordt, is zelden gevaarlijk en zorgt zelden voor blijvende klachten. Onbehandelde PID kan echter gevaarlijk zijn, en kan verder leiden tot onder andere chronische bekkenpijn, littekenvorming en/of moeilijkheden bij het zwanger worden of zelfs onvruchtbaarheid.
