Pigmentvlekken: Zo kun je ze voorkomen en verwijderen
Pigmentvlekken, ook wel ouderdomsvlekken of levervlekken genoemd, zijn doodnormaal en geheel onschadelijk. Pigmentvlekken worden veroorzaakt door de zon en een ophoping van pigment aan de bovenkant van de huid. De beste behandeling tegen pigmentvlekken is ze voorkomen. Gelukkig kan je zelf een aantal dingen doen om ze te verwijderen als het al zover is.
Inhoudsopgave
Wat zijn pigmentvlekken?
Pigmentvlekken, ouderdomsvlekken, pigmentafwijkingen, hormoonvlekken - het kent vele namen, maar de verschillende termen wijzen allemaal op dezelfde aandoening, die we in dit artikel pigmentvlekken noemen.
Pigmentvlekken zijn verkleuringen in afgebakende delen van de huid
Pigmentvlekken zijn door de zon veroorzaakte pigmentveranderingen in de huid, die sterk op sproeten kunnen lijken. Pigmentvlekken worden ook wel levervlekken of ouderdomsvlekken genoemd, of in het Latijn solare lentigines, wat vertaald kan worden als zonnevlekjes. Levervlekken hebben dus niets met de lever te maken.
Het klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het helemaal niet. Pigmentveranderingen zijn te wijten aan een opeenhoping van pigment in de bovenste laag van de huid. Dit is ook de reden, waarom deze herkenbare verkleuringen in de vorm van vlekken het vaakst verschijnen op delen van de huid, die het vaakst aan de zon blootgesteld worden.
Verschillende dingen kunnen onder de benaming pigmentvlekken vallen:
- Pigmentvlekken kunnen gewone sproeten zijn (ephelides)
- Zongerelateerde pigmentvlekken die niet verdwijnen (zoals sproeten kunnen in de winter)
- Samenvloeiende pigmentvlekken, melasma genaamd
Wat voor soort pigmentvlekken het ook zijn, gaat het om een activering van pigmentcellen in de huid. Die vormen pigmentkorrels die zich ophopen in de huid en daardoor zichtbare pigmentvlekken vormen.
Het is dus de volledig natuurlijke kleurstof van de huid (ook gekend als melanine) die samenklontert en verschijnt als donkere vlekken.
Zijn levervlekken gevaarlijk?
Pigmentvlekken zijn op zich volkomen onschadelijk en het probleem is daarom eerder van cosmetische aard. Pigmentvlekken kunnen echter worden verward met gevaarlijke moedervlekken, dus het is altijd een goed idee om je huid in de gaten te houden.
Waarom krijg je pigmentvlekken?
De belangrijkste oorzaak van pigmentvlekken is dat de huid te veel aan zonlicht wordt blootgesteld. De huid heeft zijn eigen afweer tegen de zon, en die zorgt er ook voor dat je bruin wordt. Maar als je een beetje te gretig bent geweest met zonnebaden (en je zonnebrandcrème vergeten was), zullen je huid en cellen overuren maken - en dit betekent dat ze misschien te veel melanine (huidpigment) produceren.
Het resultaat is dat je huid door de zon beschadigd raakt en dat dat zich kan uiten als pigmentvlekken.
Hoewel dit de meest voorkomende reden is, is overmatig zonnebaden toch niet de enige reden waarom je pigmentvlekken kan krijgen.
Andere oorzaken van pigmentvlekken: Hormonen en medicijnen
Pigmentvlekken kunnen ook worden versneld door hormonale invloeden. Daarom zijn het ook vaak vrouwen die pigmentveranderingen krijgen door hormonale invloeden zoals zwangerschap of anticonceptiemiddelen zoals de pil.
Is er een verschil tussen pigmentvlekken en pigmentafwijkingen?
De woorden pigmentvlekken, ouderdomsvlekken en pigmentafwijkingen worden vaak als termen voor dezelfde aandoening gebruikt - maar er bestaan ook pigmentafwijkingen die, in tegenstelling tot pigmentvlekken, niet door de zon worden veroorzaakt.
Pigmentafwijkingen kunnen ontstaan door onder andere:
- Onbalans in het lichaam in verband met mentale spanning
- Allergische reacties
- Haarverwijdering en scheren
- Schade aan de huid door slagen, vallen en littekens in het algemeen
- Acne en eczeem, die ook littekens kunnen veroorzaken
- Medicijnen, bestralingstherapie en chemische invloeden
Wat de bovengenoemde pigmentafwijkingen gemeen hebben met die die door de zon worden veroorzaakt, is dat ze erger worden door overmatig zonnebaden.
Welke soorten pigmentvlekken zijn er?
Alle pigmentvlekken zijn het gevolg van overproductie van pigment in de huid, maar je kan de verschillende soorten nog verder onderverdelen naar hoe ze eruitzien. Over het algemeen wordt er over twee soorten pigmentvlekken gesproken:
1) Donkere of bruine pigmentvlekken: Donkere pigmentvlekken kunnen eruit zien als sproeten, verschillende vlekken zijn die "samensmelten" of bultjes zijn met pigmentafwijkingen. Hoewel ze vaak met elkaar verward worden, zijn sproeten en pigmentvlekken niet hetzelfde. Sproeten komen en gaan, terwijl pigmentvlekken een blijvende toestand zijn.
2) Witte pigmentvlekken: Daarnaast bestaan er ook andere soorten pigmentvlekken, die het gevolg zijn van een onderproductie van pigment in de huid. Hier ontbreekt er melanine (pigment) in de huid, wat eruit ziet als witte pigmentvlekken.
Wie krijgt er pigmentvlekken?
Vrijwel alle mensen hebben tot op zekere hoogte pigmentvlekken wanneer ze in de dertig zijn. Maar voor de meeste mensen worden pigmentvlekken prominenter naarmate ze ouder worden.
Hier is een heel natuurlijke verklaring voor: Hoe ouder je bent, hoe meer je aan de zon blootgesteld werd - en aangezien dat pigmentvlekken geeft, is dit een logisch gevolg.
Daarnaast hebben vrouwen vaker de neiging om pigmentvlekken te krijgen omdat ze door zwangerschap en anticonceptie zoals de pil worden blootgesteld aan hormonale invloeden die pigmentvlekken kunnen veroorzaken.
Hoe gevoeliger je huid is voor zonlicht, hoe groter de kans wordt dat je pigmentafwijkingen krijgt door de zon - dus of je nu een zongevoelige huid hebt of niet, is het belangrijk om altijd zonnebrandcrème te gebruiken en advies over de zon op te volgen.
Waar verschijnen pigmentvlekken meestal op het lichaam?
Omdat pigmentafwijkingen worden veroorzaakt door zonnestralen, verschijnen pigmentvlekken meestal op de plaatsen van het lichaam die het meest aan zonlicht worden blootgesteld.
Daarom komen pigmentvlekken het meest voor op het gezicht, handen en benen. Voor vrouwen geldt ook dat velen pigmentvlekken op de borst en schouders krijgen.
Voorkomen van pigmentvlekken
Het beste wat je kan doen om pigmentvlekken te voorkomen is je huid tegen de zon beschermen. Denk aan je zonnebrandcrème en blijf tijdens de gevaarlijke uren midden op de dag liever in de schaduw.
Je zorgt eigenlijk het beste voor je huid door altijd zonnebrandcrème te gebruiken - daarom smeren steeds meer mensen hun gezicht elke dag in met zonnebrandcrème, omdat dat tekenen van veroudering zoals pigmentvlekken voorkomt.
Wat te doen tegen pigmentvlekken?
Als het op pigmentvlekken aankomt, is verdediging de beste aanval: zonnebrandcrème en goede zongewoonten. Gelukkig kun je zelf veel doen om je pigmentvlekken te voorkomen en behandelen.
Doe het zelf met crème en olie tegen pigmentvlekken:
Heb je pigmentvlekken op je gezicht of borst? Je kan crèmes en serums kopen met fruitzuren die pigmentafwijkingen effectief kunnen verminderen. Zoek naar producten met AHA, BHA, vitamine A, niacinamide en vitamine C. Dit zijn ingrediënten die je kan gebruiken om jezelf thuis een chemische peeling te geven - en hoewel dat best gewelddadig klinkt, is het eigenlijk zachter dan scrubcrèmes in je gezicht te gebruiken.
Ben je op zoek naar een crème of olie om pigmentvlekken op het lichaam te behandelen? Hier kan je de Body Oil van Australian Bodycare gebruiken, die actieve ingrediënten bevat zoals squalaan, vitamine E en Tea Tree Olie, die bij regelmatig gebruik de zichtbaarheid van pigmentvlekken kunnen verminderen.
Onderzoek toont ook aan dat je door langdurig gebruik van zonnebrandcrème de zichtbaarheid van pigmentvlekken kan verminderen.
Laser, bleken en professioneel peelen
Als je erg last hebt van duidelijke pigmentvlekken, kan je professionele hulp inroepen in de vorm van peeling en laseren. Een goed advies is echter dat je er alleen gebruik van moet maken als je er erg veel last van hebt en het probleem niet met goede producten kan verhelpen.
Bevriezing, laser of geen van beide?
Als je naar de dokter gaat, kan de dokter de vlek verwijderen door deze in te vriezen of met een laser te verwijderen. Dat is natuurlijk een effectieve oplossing, maar het kan zijn dat je er een witte vlek aan overhoudt in plaats van een bruine.
Werkt bleekcrème tegen pigmentvlekken?
Je kan ook bleekcrème op je pigmentvlekken gebruiken, maar hier loop je het risico dat ze gewoon weer opduiken, omdat de werking van de crème op een gegeven moment zal afnemen.
Heb je veel last van je pigmentvlekken?
Als je veel last hebt van je pigmentvlekken, is het altijd een goed idee om contact op te nemen met je huisarts die je verder kan helpen. Als levervlekken met een laser laten verwijderen niets voor jou is, kan je arts onder andere crèmes voorschrijven die de vlekken kunnen laten afnemen.
